Projekt zrealizowany i udostępniony podczas trwania Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie to wieloelementowa, interdyscyplinarna, artystyczna i teoretyczna analizę przestrzeni budynku przy ul. Podbrzezie nr 3 w Krakowie oraz okolicznych kamienic, w których przed drugą wojną światową mieściły się szkoły rzemieślnicze dla lokalnej społeczności żydowskiej. W siedzibie Wydziału zostaną zaprezentowane intermedialne instalacje artystyczne podejmujące specyfikę miejsca oraz jego historię. Wnętrze, na co dzień niedostępne dla postronnych widzów zostanie udostępnione dla zwiedzających. Zaplanowanych do realizacji i udostępnienia jest około siedmiu oryginalnych dzieł sztuki, warsztaty artystyczne dla dzieci oraz spotkania z ciekawymi prelegentami.
Tematem wywoławczym, który zainspirował artystów jest pamięć tego konkretnego miejsca, a dosłowniej rzecz ujmując jej bark. Miejsce, w którym kilkadziesiąt lat temu kwitło życie szkolne, zostało zrujnowane i zastąpione w kolejnych dekadach innymi placówkami, współcześnie siedzibą uczelni. Mało, kto zdaje sobie sprawę z tej zawiłej i dramatycznej historii. Sam budynek nie zwiera żadnych materialnych informacji na temat tej historii. Nie zachowały się żadne dawne elementy wyposażenia wnętrza. Można powiedzieć, że ślady dawnej Szkoły Rzemiosł na Kazimierzu zostały skutecznie zniszczone i zastąpione.
Z punktu widzenia krytycznej metodologii badawczej ta, chociaż skomplikowana, ale nieodosobniona sytuacja jest inspirująca dla stricte artystycznej refleksji. Odwołanie do niematerialności pojęć, plastycznej wizji i interpretacji historii, tożsamości i odczucia miejsca, alternatywnych metod upamiętnienia i dyskursywnej wizji historii i edukacji korespondują z intermedialnym językiem kreacji artystów zaangażowanych w projekt.
Prezentacja w ramach tej odsłony projektu polega na intymnych, dyskretnych interwencjach artystycznych w przestrzeń budowli. Udostępnione zostały następujące realizacje artystyczne i warsztatowe.
Rozświetlenia – seria małych form wideo autorstwa Piotra Filipiuka, skonstruowanych na podstawie archiwów fotograficznych dawnej Szkoły Rzemiosł, wyświetlanych interwałowo w technologii mappingu w przestrzeni całego budynku.
Spotkania w twórczości – warsztaty artystyczne przygotowane przez studentów pod kierunkiem Moniki Nęckiej, kierowane do różnych grup wiekowych dzieci i młodzieży, których inspiracją będą studia nad rzemiosłem małopolskim z rejonu Krakowa oraz rzemiosłem charakterystycznym dla społeczności żydowskiej mieszkającej na terenie Kazimierza
Jestem – interwencja artystyczna autorstwa Jacka Złoczowskiego, która odwołuje się do fenomenu słowa jestem w języku hebrajskim, które nie istnieje w formie czasu teraźniejszego. Artysta zaplanował wyeksponowanie tego słowa w miejscach tradycyjnie niedostępnych dla oczu widza – na dachach budynków przy ul. Podbrzezie. Spojrzenie na tę instalację będzie zapośredniczone i możliwe jedynie za pośrednictwem kamer internetowych zainstalowanych na dronie.
Duch budynku – instalacja autorstwa Aleksandry Brzóski, która posiłkując się teatralnymi metodami kreacji nastroju i złudzeń optycznych, przy użyciu projekcji filmowej, instalacji dźwiękowej i urządzenia generującego dym, wywoła wrażenie obecności istot spoza świata rzeczywistego we wnętrzu budynku.
Lekcja – Michał Bratko przywoła atmosferę dawnej szkoły przy użyciu dźwięków: fragmentu audycji radiowej, odczytywania tekstów, odgłosów rozmów uczniów, gwaru szkolnego, sygnału rozpoczynających się zajęć, głosów nauczyciela itp. Instalacja nawiązuje w istotny sposób do może największego dzieła drugiej połowy XX wieku w środowisku polskiej sztuki – do Umarłej klasy Tadeusza Kantora
Latarnia – koncepcja instalacji autorstwa Alicji i Adama Panasiewicz opiera się na inspiracji postacią architekta Saula Wexnera, który był projektantem budynku przy ulicy Podbrzezie 3 oraz dwóch kamienic przy ul. Sarego 24 i 26. Zbiegiem okoliczności artyści mieszkali w jednej z nich, a współcześnie są w posiadaniu lampy należącej kiedyś do Saula Wexnera. Projekt Latarnia będzie subtelnie przypominał o historii budynku przy ul. Podbrzezie poprzez niewielkie interwencje światłem i projekcje.
Znikanie/zanikanie – koncepcja Adama Panasiewicza odwołuje się do podstawowego procesu pamięci, polegającego na wymywaniu pojęć i zjawisk z przestrzeni mentalnej oraz erozji materialnej, którą artysta odnosi do zagadnienia destrukcji obiektu architektonicznego.
Imiona – to subtelna ingerencja na korytarzach budynku Wydziału projektowana przez Jagodę Paździor-Sabę. Z nietrwałego, rozsypującego się materiału zostaną wykonane płaskorzeźby z imionami żydowskich uczniów. Projekt zakłada niemal całkowite obsypanie się imion z murów.
Realizacje i partycypacja uczestników projektu podczas trwania Festiwalu będą dokumentowane przez Agę Zając, która zgromadzony w ten sposób materiał filmowy wykorzysta na dalszych etapach realizacji projektu Styczne.
tekst, koordynacja i kuratorstwo: Krzysztof Siatka
organizator: Fundacja Wydziału Sztuki
The purpose is to create a platform to exchange ideas, involving students and lecturers. The key terms will be: dialogue with tradition, erasing and restoring memory and the specificity and identity of a particular place (the seat of the Faculty of Arts at the PU and the Beit Berl College campus).
The participants of the project are to create a multi-component artistic and research process, based on the principle of open and democratic methods of dialogue and cooperation. The process of mutual exchange of inspiration, discussion and creation of individual design elements will result in crystallizing the range of artistic penetration.
The aim of the project is to search TANGENTIAL points of contact between the two universities, between their histories, between the experiences of students and faculty teachers, between the cultural and historical experiences of many nations. The artistic effect of the project should be interdisciplinary artistic interventions in the specificity of the locations in Krakow and Tel Aviv.
We therefore offer cooperation to intermedia artists with a focus on the research process, interested in the described problems, whose signaled artistic realizations will clarify the issues of identity of the Krakow Kazimierz and Tel Aviv locations.
The proposed method of the project provides for the establishment of groups of participants at both universities which, in the process of regular seminars via the internet, will determine the specific objectives of artistic exploration, but not deviating from the initial assumptions. They will draw a mental map of ideas, inspirations and problems. In the longer perspective, exchanges, study visits of faculty teachers and students will be planned and work on the matter of artistic tasks that ultimately may be presented within the two campuses.